Balanceren op de rand van het bezuinigingsravijn

Zelfredzaamheid is een belangrijk uitgangspunt in de manier waarop sociale voorzieningen zijn ingericht. Inwoners kunnen zelf bij de gemeente aankloppen voor ondersteuning. Helaas is in praktijk niet iedereen even zelfredzaam. En die zelfredzaamheid wordt niet beter wanneer er minder hulp beschikbaar is, zo blijkt uit onderzoek van Movisie [4,5]. Juist voor de kwetsbaarste groepen blijkt de weg naar de beschikbare hulp niet gemakkelijk. Terwijl zelfredzaamheid juist de voorwaarde is die het gemeentelijke vangnet een kans van slagen moet geven, zelfs na verdere bezuinigingen.

Hoe vergroot je die zelfredzaamheid dan wél? Door inwoners te informeren en duidelijk de weg te wijzen naar ondersteuning. Dat is precies wat een Elkanders sociaal domein-website doet. Toegankelijke informatie, gekoppeld aan een praktisch overzicht van het hulpaanbod in de gemeente. De unieke combinatie van artikelen in begrijpelijke taal en een complete sociale kaart zorgt ervoor dat inwoners precies weten wat ze aan het hulpaanbod hebben. En door wet- en regelgeving in duidelijke taal uit te leggen weten inwoners beter waar ze aan toe zijn.

Het effect van de sociale kaart zie je bijvoorbeeld in de gemeente Neder-Betuwe, waar Ipsos I&O afgelopen jaar een een cliëntervaringsonderzoek over publiceerde [6]. Deelnemers aan dit onderzoek zijn te spreken over Kernpunt Neder-Betuwe: vooral hoe duidelijk de website is en hoe makkelijk het is om voorzieningen te vinden. Inwoners zijn beter voorgelicht voor zij contact opnemen met het sociaal team. Dit scheelt onnodige vragen bij de overbelaste welzijnsorganisaties. Met als gevolg: meer ruimte voor kwalitatief goede hulp!

Met minder geld voor maatwerkvoorzieningen is het een logische stap is om de voorliggende voorzieningen, dat hulpaanbod waar geen indicatie voor nodig is, meer voor het voetlicht te brengen.

Dat blijkt makkelijker gezegd dan gedaan [7].  De veelheid aan loketten en een veranderlijk landschap aan zorgaanbieders is lastig te overzien. Niet alleen voor inwoners kan het lastig zijn om de juiste weg naar hulp te vinden. Ook zorgprofessionals en beleidsmedewerkers hebben lang niet altijd het totale aanbod helder. Daar komt het grote verloop van personeel in organisaties bij, een situatie die niet gunstig is voor het waarborgen van kennis.

Elkander borgt de kennis van sociaal domein in een gemeente en brengt alles bij elkaar. Het proces van het bouwen van een sociaal domein-website zelf is een prima exercitie is om de neuzen van beleidsmedewerkers dezelfde kant op te krijgen. Door middel van uitgebreide interviews met beleidsmedewerkers halen onze contentbeheerders haarfijn de lokale nuances, opvattingen over beleid en hiaten in kennis boven water. Dankzij dit proces heeft vervolgens iedereen in de organisatie het aanbod scherp.

Het resultaat is vervolgens een duidelijk te lezen ‘kaart’ van alle organisaties en hulpaanbod voor inwoners, zorgverleners en organisaties. Waardoor zorgverleners en gemeenteconsulenten meer tijd overhouden voor de inhoud. En waardoor voorliggende voorzieningen beter benut worden omdat deze beter gevonden worden door inwoners.